Dün Bugün Yarın
ÖĞRETMEN… Zeki Sarıhan Günaydınla açılır göğün yedi kapısı. Kara bulutlar rahmet yağdırır. Bütün zamanların yalvacı. Havarisi sevginin. Özgürlük anıtlarının mimarı. Karanlık köylerde ışık. Bilgesi meclislerin. Sıcak bir gülücük gül yüzlü çocuklara. Dalım Kız Balım Oğul’a Kampüsleri okul yapan. Terazisi adaletin. Eşitlik dağıtan yargıç. Onunla ısınır sınıflar, Karatahtalarda kasımpatılar açar, Dile gelir kitaplar, Alın teri sevinir.…
Ortalıkta bir “Cumhuriyet kadını” lafıdır gidiyor. Cumhuriyet kadını aşağı, Cumhuriyet kadını yukarı… Kimler Cumhuriyet kadınıdır? Şekil şemaline bakarak söylemek mümkündür ki Cumhuriyet kadını kentte oturur. Eğitimlidir. Tesettüre girmemiştir. Modern (Avrupai) tarzda giyinir. Onuncu Yıl Marşı’nı, İzmir Marşı’nı söylemeye bayılır. Parti ve derneklerin faaliyetine, balolara katılır. Genel tip böyle olmakla birlikte, başörtüsünü çıkarmasa ve biraz arkadan…
Birkaç yıldır, bazı öğretmenleri övmek için kullanılan bir deyim ver: “Cumhuriyet öğretmeni.” Doğrusu bu kavramın neyi karşıladığını pek anlayabilmiş değilim. Cumhuriyet ilan edildikten sonra doğmuş veya meslek hayatına başlamış öğretmeni mi? Yoksa feodal anlayışları reddedip çağdaş, batıcı değerleri kabul eden öğretmeni mi? “Cumhuriyet öğretmeni” sanırım daha çok bu ikinci anlamda kullanılıyor. Fakat burada bir sorun…
Mehmet Devrim TOPSES[1] Özet İnsan birliktelikleri ve toplumlar öncelikle ekonomik bir gerçeklik temelinde oluşur ve gelişirler. Sosyo-ekonomik gerçekliğin toplumsal yaşamın açıklanmasında belirleyici önem taşımasının nedeni,…
Damat Ferit Hükümetlerinde şeyhülislamlık yapan Mustafa Sabri Efendi adının Tokat’ta bir imam hatip lisesine verilmesi toplumda haklı bir tepkiyle karşılandı. Yakın tarihimizde Tanzimat’tan beri süregelen kaçınılmaz modernleşme hareketine karşı çıkmış birçok din adamı ve siyasetçi var. Fakat bunların çoğunluğu bağımsız bir vatan düşüncesine uzak değillerdir, hatta çoğu Millî Kurtuluş Savaşı’na canla başla katılmışlardır. İmam Hatip…
“Tayyip Erdoğan sosyalist olabilir mi?” sorusuna pek çoğunuzun hayret edeceğini ve “Daha neler?” diyeceğini sanırım. Onun ve bir işaretiyle parti sözcülerinin son 10 Kasım’dan beri Atatürkçülüğe ve Atatürk’e sahip çıkan sözleri ve yandaş medyanın yazdıkları karşısında da aynı hayret duygularını okuyor ve dinliyoruz. Bir kısmımız ise Erdoğan’ın Atatürk’le ilgili dilini değiştirmesinden memnun. Ondaki bu değişimi…
Biraz da ezber bozalım-11 KÖY ENSTİTÜLERİ YENİDEN AÇILABİLİR Mİ? Zeki Sarıhan Ahmet Emin Yalman Köy Enstitülerini anlattığı kitabına “Yarının Türkiye’sine Seyahat” (1944) adını verecek kadar olumlu yaklaştığı halde, Köy Enstitülerinin zamanında değerinin bilinmediğini söyleyebiliriz. Tonguç kuşkusuz bu eğitim imecesiyle övünüyordu. Arkadaşları, Meşrutiyet’ten beri fikriyatı yapılan bu yeni eğitim anlayışını canla başla yürütüyorlardı. Enstitüler, nüfusun yüzde…
Biraz da ezber bozalım-10 KÖY ENSTİTÜLERİNİ MENDERES Mİ KAPATTI? Zeki Sarıhan Aydınlar arasında enstitülerin niçin ve kimler tarafından kapatıldığı konusunda sık tekrarlanan bir ezber var. Yıllardır da tekrarlanıp duruyor. Bu ezberin en bilinen ve en çok tekrarlanan çeşidi, Köy Enstitülerini “ilerici” CHP’nin açtığı ve “gerici” Demokrat Partinin kapattığıdır. Gerçeklere biraz daha yakın olan diğer görüş,…
Biraz da ezber bozalım-9 TEK PARTİ DÖNEMİNDE HÜKÜMET VE MECLİS Zeki Sarıhan Ezber bozmanın kolay bir iş olmadığını elbette biliyorum. Yıllarca size ailenizden, mahallenizden, devletten ezberletilen ve sizin zihninize nakşedilmiş, doğruluğu konusunda hiçbir kuşkunuzun olamadığı bir konuda yepyeni bir görüşle karşılaşıyorsunuz ve zihniniz allak bullak oluyor! Eğer öğrenmeye açıksanız ve tartışma üslubuna sahipseniz yeni karşılaştığınız…
Biraz da ezber bozalım-8 CHP NEDEN İKTİDAR OLAMIYOR? Zeki Sarıhan Kent kökenli aydınlarda CHP’nin neden iktidar olamadığı konusunda bir ezber var. Buna göre CHP laik olduğu için seçim kazanamıyor. Karşı taraf ise (ki şimdi onları AKP ve MHP Bloğu temsil ediyor), halkın din duygularını kullandığı için seçimleri kazanıyor. Halkın çoğunluğu, din duygularının okşanmasından hoşnut oluyor…